INFO
Conductometer PR 9500
Philips
1950-1960
etaal, glas, elektriciteitsdraad
h 19 x b 25 x d 15 cm
De smaak van water
Dit is een conductometer ofwel geleidbaarheidsmeter. Je meet hiermee de elektrische geleiding, de conductiviteit, van vloeistoffen. Zo kun je bepalen in hoeverre (op het oog) helder water vervuild is met zouten en metaalionen. Eind jaren 50 kwamen de eerste conductometers op de markt. Afnemers waren vooral laboratoria, industriële ketelhuizen, keuringsdiensten, elektriciteitscentrales en waterleidingbedrijven.
Bij een watertest meet je eerst de geleiding van water met een bekende concentratie opgeloste stof (zout) bij een specifieke temperatuur. Met deze ijkmeting heb je vergelijkingsmateriaal voor een onbekend watermonster, waarbij een geleidbaarheidsmeting volstaat: hoe beter de geleiding, hoe groter de concentratie opgeloste zouten - en dus hoe minder zuiver het water.
Schoon water
Dit model van Philips, de 9500, is een professionele laboratorium-conductometer, die in de jaren 50 van de vorige eeuw in gebruik was bij Heineken. Bierbrouwerijen hebben altijd belang gehad bij schoon (grond)water, een onmisbaar en bepalend ingrediënt van hun product. Water afkomstig uit diepe waterlagen kent de minste verontreiniging. Gerard Adriaan Heineken koos het terrein van zijn tweede brouwerij in Rotterdam dan ook speciaal uit vanwege de aanwezigheid van een wel, een natuurlijke grondwaterbron. In Amsterdam kon hij beschikken over gefilterd water uit de Waterleidingduinen.
Smaak
Aangezien bier voor zo’n 90% uit water bestaat, kan een biersoort variëren in smaak, afhankelijk van de herkomst van het water. Die verschilt bij elke brouwerij wereldwijd, van grondwater en rivier-, reservoir- of zeewater tot drinkwater van publieke of private derde partijen. Dat kan zelfs een troef zijn: zo prijzen West-Vlaamse brouwerijen bij de Noordzee de speciale smaak van hun bier door het zoutrijke grondwater. Ook het kalkgehalte, de waterhardheid, heeft een groot effect op de biersmaak. Om pilsener te brouwen, is zacht water aanbevolen, terwijl je stout en bittere bieren beter op basis van hard water maakt.
De tegenwoordige EC(Electric Conductivity)-meters zijn digitaal; sommige hebben zelfs sensoren die je op een smartphone kan aansluiten. Bij Heineken zijn ze nog altijd onmisbaar, zowel bij de continue controle en aanpassing van de kwaliteit van (drink)water voor het brouwproces als bij het zuiveringsproces achteraf - waarbij het streven is dat afvalwater geen brouwerij ongezuiverd verlaat. Inmiddels is dat bij zo’n 94% van de ruim 120 Heineken-brouwerijen in 70 landen het geval.