INFO
Oorkonde door het personeel aangeboden aan Heineken's Bierbrouwerij Maatschappij N.V. wegens het 50 jarig bestaan
Gebroeders Grevenstuk
11 februari 1923
inkt en verf op papier
h 60 x b 40 cm (incl. lijst)
Heineken ziet Abraham!
‘Op den elfden Februari/ Negentienhonderd drie en twintig/ is deze oorkonde met bijbehoorend ameublement/ en album met namen der schenkers aan de Directie/ der Naamlooze Vennootschap/ Heineken's Bierbrouwerij Maatschappij/ aangeboden uit hoogachting en ter herinnering aan het/ Vijftigjarig bestaan der Vennootschap/ door Brouwmeester, gezamenlijk kantoorpersoneel, bazen/ en onderbazen der Brouwerij te Amsterdam.’
Afgaand op de fraaie gotische letters lijkt deze oorkonde rechtstreeks afkomstig uit een middeleeuws klooster. Helemaal als je kijkt naar de decoratieve randversieringen, met afbeeldingen van de oudste Heineken-brouwerij, de Hooiberg, achter de Dam in Amsterdam, en de opvolger aan de Stadhouderskade. In de bovenhoeken staat naast het Amsterdamse stadswapen ook dat van Rotterdam, waar in 1873 de vennootschap Heineken’s Bierbrouwerij Maatschappij (HBM) is opgericht. Linksonder prijkt zelfs een familiewapen, als verwijzing naar een adellijk verleden dat teruggaat tot de riddertijd. Maar niet alles is wat het lijkt.
Koninklijk niveau
Zo zijn de schrijvers geen kloostermonniken maar de Amsterdamse gebroeders Grevenstuk, die overigens ook kalligrafie leveren aan het Koninklijk Huis . Verder is de stijl niet middeleeuws maar retro: rond 1900 staat de gotiek voor een waardige, historische uitstraling. Dat mag hier ook wel, want de aanleiding is ‘slechts’ een vijftigjarig jubileum. Het is 1923, precies een halve eeuw geleden dat Gerard Adriaan Heineken en de Rotterdamse brouwerij d’Oranjeboom in HBM samen Beiers bier gingen produceren. En om een familiewapen te voeren, hoef je in Nederland allang niet meer van adel te zijn. Toen Gerards overgrootvader, de geleerde predikant Diderik Heinecken, rond 1750 van Bremen naar Elburg emigreerde, is zijn familiewapen hier geregistreerd. Ten tijde van het jubileumjaar is Gerards zoon Henry Pierre wapenvoerder.
Loyaliteit
In de roaring twenties is het volkomen normaal dat het personeel zijn loyaliteit aan de onderneming toont met dure, formele geschenken . Het zijn andere tijden, met hiërarchische verhoudingen waar we ons tegenwoordig geen voorstelling meer van kunnen maken. Je mag blij zijn met zo’n goede werkgever is de gedachte, en dat terwijl nog vrijwel nergens goede arbeidsvoorwaarden gelden. Toch is Heineken in dit opzicht een voorloper. Ter gelegenheid van het jubileumjaar 1923 stelt directeur Henry Pierre Heineken een premievrij pensioenfonds in voor alle werknemers in Amsterdam en Rotterdam. Op eigen kosten richt hij bovendien een Steunfonds op voor werknemers met financiële problemen.
Uitpakken met cadeaus
Hoe anders is dat vandaag de dag: personeel is wettelijk beschermd tegen elke mogelijke tegenslag en verwacht bij bedrijfsjubilea zélf een geschenk. Zo ook bij Heineken, waar jubilea aanleiding zijn om groots uit te pakken met cadeaus voor alle werknemers. Bij het 100-jarig bestaan van het Heineken merk in 1973 ontvangt het personeel van de Nederlandse brouwerijen een retro-exportkist met flessen wijn en gedestilleerd. En bij het 150-jarig jubileum van de onderneming in 2014 verrast het concern personeel wereldwijd met een handbeschilderde brouwerij-miniatuur en hét kersverse standaardwerk over de geschiedenis van de brouwerij: Heineken: 150 jaar brouwerij, merk en familie. Tijden veranderen, maar bij Heineken zit het hart op de goede plaats.
